Ομολογία αποτυχίας: Απέτυχε παταγωδώς η εξίσωση φόρου στα καύσιμα - Μαύρη τρύπα 400 εκατ. στα έσοδα

«Μας συγχωρείτε λάθος, αποτύχαμε παταγωδώς!»

Στέλεχος του οικονομικού επιτελείου: Αισιοδοξία πως θα διατηρηθεί ο χαμηλός ΦΠΑ στην εστίαση και δε θα παραταθεί η έκτακτη εισφορά «Μας συγχωρείτε λάθος, αποτύχαμε παταγωδώς!».

Δεν είναι φράση που βγήκε από τα χείλη μέλους του οικονομικού επιτελείου αλλά συνοψίζει με τον πιο σαφή τρόπο την ουσία: η κυβέρνηση παραδέχεται ότι η απόφαση για εξίσωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης όχι μόνο δεν πάταξε το λαθρεμπόριο, όχι μόνο δεν έφερε τα επιθυμητά έσοδα και "γονάτισε" τους βενζινοπώλες αλλά δημιούργησε «τρύπα» 400 εκατ. ευρώ στα έσοδα και έφερε τους πολίτες που «ξύλιασαν» στα όριά τους.

Χρειάστηκε να περάσουν δυο χειμώνες και δύσκολες ώρες για εκατοντάδες πολίτες, χρειάστηκε να θρηνήσουμε θύματα από μαγκάλια και φωτιές εξαιτίας αυτοσχέδιων τρόπων θέρμανσης, για να καταλάβουν στο οικονομικό επιτελείο ότι η εξίσωση των φόρων στα καύσιμα ήταν ένα μεγάλο λάθος!

Η αποτυχία αυτή αποτυπώθηκε περίτρανα στα στοιχεία που παρουσίασε σήμερα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Και εκεί φαίνεται η «μαύρη τρύπα» των 400 εκατ. στα έσοδα.

Η παραδοχή της αποτυχίας ήταν το πρώτο βήμα. Το δεύτερο θα είναι να τεθεί θέμα μείωσης της φορολογίας στο πετρέλαιο θέρμανσης στην τρόικα. Και αυτό αναμένεται να γίνει το φθινόπωρο στις νέες συναντήσεις με τους εκπροσώπους των δανειστών. Βασικό επιχείρημα του οικονομικού επιτελείου δε θα είναι άλλο από το γεγονός πως αποδεδειγμένα, το μέτρο δεν απέδωσε.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του προϋπολογισμού, παρά την αύξηση των εσόδων από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα πετρελαιοειδή την περίοδο 2012- 2013, η «βουτιά» στις εισπράξεις ΦΠΑ είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνον αποκλίσεις έναντι των στόχων, αλλά και απώλειες εσόδων.

Με αυτό ακριβώς το επιχείρημα, το υπουργείο Οικονομικών θα διαπραγματευθεί τη μείωση της φορολογίας στο πετρέλαιο θέρμανσης, αν και, όπως σημειώνουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, για να έχει θετική κατάληξη το ελληνικό αίτημα, θα πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και του λαθρεμπορίου καυσίμων. Όπερ σημαίνει, ισοδύναμα μέτρα...

Ειδικότερα, κατά την περίοδο διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης 2012- 2013, η κατανάλωση μειώθηκε 71% και τα έσοδα από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης αυξήθηκαν 59,2%, ενώ στη διάρκεια της περυσινής περιόδου τα έσοδα από ΕΦΚ αυξήθηκαν 12,84% και η κατανάλωση σε σχέση με πρόπερσι αυξήθηκε 12,94%.

Έτσι, τη χειμερινή περίοδο 2013- 2014 η κατανάλωση βρέθηκε στο 1/3 σε σχέση με πρόπερσι, με τα έσοδα από ΕΦΚ την τελευταία τριετία να διαμορφώνονται από τα 185,5 εκατ. ευρώ σε 295,3 εκατ. ευρώ πέρυσι και 333,2 εφέτος, τα οποία όμως είναι ανεπαρκή για να καλύψουν τις απώλειες που υπήρξαν στο μεσοδιάστημα από ΦΠΑ, λόγω της πτώσης της κατανάλωσης. Ως αποτέλεσμα, την περίοδο 2012- 2013, το Δημόσιο κατέγραψε μειωμένα έσοδα κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ από το πετρέλαιο θέρμανσης.

«Είναι ένα θέμα, το οποίο το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να αξιολογήσει στο πλαίσιο της γενικότερης συζήτησης για τους φορολογικούς συντελεστές» δήλωσε χαρακτηριστικά υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, ο οποίος, παράλληλα, εμφανίζεται αισιόδοξος ότι θα διατηρηθεί ο χαμηλός ΦΠΑ στην εστίαση και δεν θα παραταθεί η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης.

Το ΦΠΑ στην εστίαση

Ενθαρρυντικά, αντίθετα, είναι τα στοιχεία για την πορεία των εσόδων από ΦΠΑ στην εστίαση (χωρίς, πάντως, να υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα τα απόλυτα μεγέθη), μετά τη μείωση του ΦΠΑ (στο 13%), ενώ και η τάση είναι αυξητική.

Τα δεδομένα αυτά, εκτιμά το οικονομικό επιτελείο, ενισχύουν τη διαπραγματευτική θέση του υπουργείου Οικονομικών έναντι της τρόικας, στην προσπάθεια διατήρησης του συγκεκριμένου χαμηλού ΦΠΑ, με υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου να επισημαίνει ότι «όσο περνούν οι μήνες, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση έχει ολοένα και καλύτερα αποτελέσματα».

Πάντως, σύμφωνα με τον ίδιο, «πρέπει να διακρίνουμε εάν αυτό οφείλεται στην αύξηση της κατανάλωσης λόγω μείωσης των τιμών ή/και στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής».

Η μείωση της έκτακτης εισφοράς

Όσον αφορά στις συζητήσεις για κατάργηση ή μείωσης της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης (το μέτρο εκπνέει στο τέλος του έτους, αλλά η κυβέρνηση είχε δεσμευθεί για την ενδεχόμενη παράτασή του έως το 2016 εφόσον παραστεί ανάγκη), τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών παραπέμπουν στις συζητήσεις του φθινοπώρου για τον επόμενο Προϋπολογισμό. Με το ίδιο υψηλόβαθμο στέλεχος να σημειώνει με νόημα ότι «στις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου δεν περιλαμβάνονται έσοδα από έκτακτη εισφορά».

Αλλαγή πολιτικής ενδέχεται να υπάρξει και στο πεδίο των πρωτογενών δαπανών, καθώς το γεγονός ότι και τον Μάιο οι πρωτογενείς δαπάνες είναι κατά 460 εκατ. ευρώ χαμηλότερες από τον στόχο, ενισχύει, σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου, την άποψη ότι ο πολύ «σφιχτός» προϋπολογισμός στερεί κονδύλια από την άσκηση κοινωνικής πολιτικής.

Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός αναπληρωτής Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας απέστειλε χθες επιστολή σε όλους τους συναδέλφους του στην κυβέρνηση, με την οποία ζητεί να αξιολογηθούν όλες οι δημόσιες δαπάνες, προκειμένου να στραφούν σε δράσεις σε υψηλότερο πολλαπλασιαστή, ήτοι σε αναπτυξιακές δράσεις, στην ενίσχυση της απασχόλησης, κ.λπ.