Θεοδωράκι: Ήθη και έθιμα της Σαρακοστής

Απόσπασμα από το βιβλίο «Το Θεοδωράκι, Χθές και Σήμερα» της Μαρίας Γεωργίου και του Χρήστου Μιτσάγγα

Ήθη και έθιμα της Σαρακοστής, από το Θεοδωράκι Αλμωπίας:

- Το Σάββατο, πριν από την Κυριακή της Τυροφάγου, οι νυκοκυρές του χωριού έψηναν πίτα μόνο με φύλλα και την μοίραζαν στην γειτονιά, συνοδευόμενη με βραστό αυγό και φέτα. Η παράδοση λέει, ότι τέτοια μέρα ένα άρρωστο παιδάκι ζήτησε από την μητέρα του πίτα με αυγό και τυρί και πέθανε πριν προλάβει να του τα φέρει. Η μητέρα δεν είχε αλεύρι και τυρί και χρειάστηκε να ξενοδουλέψει, αλλά μέχρι να βρει τα υλικά και να του ετοιμάσει την πίτα, το παιδί ξεψύχησε. Το έθιμο αυτό τηρείται και σήμερα.

- Την Κυριακή της Τυροφάγου έβραζαν αυγά. Στο βραδινό φαγητό έδεναν ένα αυγό με κλωστή στον πλάστη και ο μεγαλύτερος της οικογένειας το πετούσε προς τον καθένα. Τυχερός ήταν αυτός που θα κατάφερνε να το πιάσει με το στόμα χωρίς να χρησιμοποιήσει χέρια. Μετά το τέλος του παιχνιδιού, φιλούσαν το χέρι του μεγαλύτερου με σειρά, για συγχώρεση πριν την Σαρακοστή. Το φαγητό συνήθως ψάρι πλακί.

- Την Καθαρά Δευτέρα όλα τα οικιακά σκεύη πλένονταν με βραστό νερό και στάχτη, ώστε να μην μείνει ίχνος λίπους και να ξεκινήσουν την νηστεία.

- Το Σάββατο του Λαζάρου τα παιδιά έψελναν τα κάλαντα του Λαζάρου και οι γυναίκες τους πρόσφεραν αλεύρι, αυγά και λάδι.

- Την Μεγάλη Πέμπτη βάφονταν τα αυγά της ημέρας μόνο και τρία από αυτά τα πήγαιναν και τα άφηναν στην εκκλησία. Μετά του Αγίου Γεωργίου, τα έπαιρναν και τα έθαβαν στην άκρη ενός χωραφιού που ήταν σπαρμένο. Σήμερα κρατάνε για έναν χρόνο στο εικονοστάσι ένα από αυτά τα αυγά και την Μεγάλη Πέμπτη της επόμενης χρονιάς το θάβουν στον κήπο. Την ίδια μέρα το βράδυ, οι γυναίκες του χωριού στόλιζαν τον Επιτάφιο, με το πρώτο λουλούδι να το τοποθετεί ένα μικρό κοριτσάκι. Την Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η περιφορά του Επιταφίου σε όλο το χωριό. Το Μεγάλο Σάββατο βάφανε αυγά και ζύμωναν κουλούρια.

*Απόσπασμα από το βιβλίο «Το Θεοδωράκι, Χθές και Σήμερα» της Μαρίας Γεωργίου και του Χρήστου Μιτσάγγα.