«Ψαλίδι» στις αγροτικές επιδοτήσεις

Μόλις 47.000 επιχειρήσεις στην Ελλάδα μισθοδοτούν πάνω από 10 άτομα η καθεμία

Οι 83 στις 100 επιχειρήσεις της χώρας απασχολούν 1,3 άτομα η καθεμία, ενώ ο ένας στους δύο εργοδότες που έχουν απογραφεί στον ΕΦΚΑ, δραστηριοποιείται στους κλάδους του εμπορίου και του τουρισμού.

Μόλις 47.000 επιχειρήσεις στην Ελλάδα μισθοδοτούν πάνω από 10 άτομα η καθεμία, αλλά σε αυτές συγκεντρώνονται περίπου τα δύο τρίτα του συνόλου των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα –μοναδικά στην Ευρώπη καθώς σε καμία χώρα δεν υπάρχει τόσο μεγάλος αριθμός πολύ μικρών επιχειρήσεων αλλά και τόσο μεγάλη αναλογία των αυτοαπασχολούμενων σε σχέση με τους μισθωτούς– έρχονται στην επιφάνεια ενόψει της κατάρτισης του «αναπτυξιακού σχεδίου» από την κυβέρνηση.

Το υπουργείο Οικονομικών θα «ποντάρει» στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να τονώσει την ανάπτυξη, με τη συγκεκριμένη επιλογή να αποτυπώνεται στο τελικό κείμενο που ετοιμάζεται πυρετωδώς, προκειμένου να παρουσιαστεί στους θεσμούς μέχρι το Eurogroup του Απριλίου στη Σόφια. Δεδομένου ότι το βασικό ζητούμενο για την επόμενη 5ετία είναι η τόνωση των εξαγωγών, η κατακόρυφη αύξηση των επενδύσεων και η δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, μένει να φανεί κατά πόσον αυτοί οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν από επιχειρήσεις των 2-3 ατόμων, οι οποίες –μεταξύ άλλων– έχουν να αντιμετωπίσουν και τα προβλήματα της χρηματοδότησης και της υπερφορολόγησης.

Τα στοιχεία για τη διάρθρωση των επιχειρήσεων είναι αποκαλυπτικά:

• Στον ΕΦΚΑ έχουν εγγραφεί (με βάση τα στοιχεία Ιουνίου 2017) 277.733 εργοδότες, οι οποίοι απασχολούν συνολικά 1,5 εκατομμύριο εργαζόμενους, στο σύνολό τους ιδιωτικοί υπάλληλοι που αντιπροσωπεύουν περίπου το 45%-50% του συνόλου των απασχολούμενων της χώρας (σ.σ. οι υπόλοιποι είναι δημόσιοι υπάλληλοι, αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες ή ασχολούμενοι με την οικοδομική δραστηριότητα). Από τους 277.733 εργοδότες, οι 229.955 (δηλαδή το 82,8% του συνόλου) απασχολούν λιγότερα από 10 άτομα έκαστος ή 304.452 άτομα συνολικά. Μια απλή διαίρεση αποδεικνύει ότι το 82,8% των εργοδοτών απασχολούν 1,3 άτομα ο καθένας. Οι εργοδότες που απασχολούν πάνω από 10 άτομα ο καθένας, είναι 47.778 και μισθοδοτούν συνολικά 1,205 εκατομμύρια άτομα, κάτι που σημαίνει ότι αντιστοιχούν περίπου 25 άτομα ανά εργοδότη.

• Το 50,02% των επιχειρήσεων της χώρας δραστηριοποιείται σε τρεις κλάδους: ξενοδοχεία και εστιατόρια, λιανικό εμπόριο και χονδρικό εμπόριο. Πρόκειται για 138.927 επιχειρήσεις –στη συντριπτική τους πλειονότητα πολύ μικρές–, οι οποίες όμως καλύπτουν το 36,9% του συνόλου των θέσεων στον ιδιωτικό τομέα.

• Στους τομείς της έρευνας και της ανάπτυξης ή της πληροφορικής, η απασχόληση είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Ο κλάδος του R&D αποτελείται από 483 εργοδότες που απασχολούν 5.545 άτομα προσωπικό, ενώ στην πληροφορική δραστηριοποιούνται 2.850 εργοδότες που μισθοδοτούν 25.251 άτομα προσωπικό. Η συμμετοχή της πληροφορικής –για παράδειγμα– στη συνολική απασχόληση είναι μόλις 1,67%, ενώ η συμμετοχή του κλάδου έρευνας και ανάπτυξης πέφτει προφανώς κάτω του 1%. Κλάδοι αιχμής για την απασχόληση στην Ελλάδα είναι αυτήν τη στιγμή ο χώρος της υγείας (με συμμετοχή 6,41% ή 96.799 εργαζόμενους), η βιομηχανία τροφίμων (με 5,3% συμμετοχή ή 80 χιλιάδες θέσεις) και ο χώρος της εκπαίδευσης (με 3,82% ποσοστό ή 57 χιλιάδες θέσεις εργασίας).

Χάσμα αμοιβών μεταξύ μικρών - μεσαίων

Το χάσμα μεταξύ των πολύ μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων στη χώρα δεν εντοπίζεται μόνο σε επίπεδο θέσεων εργασίας αλλά και σε επίπεδο αμοιβών. Από την επεξεργασία των αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων που καταθέτουν οι εργοδότες στον ΕΦΚΑ, προκύπτει ότι όσοι απασχολούν έως 10 άτομα προσωπικό πληρώνουν με 33,6 ευρώ ανά ημέρα. Αντίθετα, οι εργοδότες με περισσότερα από 10 άτομα προσωπικό ανεβάζουν το μεροκάματο στα 51,03 ευρώ. Δεδομένου ότι ο στόχος για τα επόμενα χρόνια είναι όχι μόνο η μείωση της ανεργίας αλλά και η δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, το να «ποντάρει» κανείς στη μικρή δραστηριότητα για να επιτύχει τον συγκεκριμένο στόχο, ενέχει πολύ υψηλό ρίσκο, όπως προκύπτει και από τα σχετικά στοιχεία.

Η ανάλυση σε κλαδικό επίπεδο δείχνει ότι στους τομείς που «παράγουν» αυτήν τη στιγμή και τις περισσότερες θέσεις εργασίας, τα μεροκάματα είναι ακόμη χαμηλότερα από τον μέσο όρο. Ετσι, οι εργοδότες που απασχολούν 1-10 άτομα προσωπικό πληρώνουν 30,3 ευρώ μεροκάματο (10% κάτω από τον μέσο όρο), ενώ οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις (με πάνω από 10 άτομα προσωπικό) προσφέρουν μεροκάματο των 39,03 ευρώ, δηλαδή 12 ολόκληρα ευρώ κάτω από τον μέρο όρο των 51,03 ευρώ. Στο λιανικό εμπόριο, το ημερομίσθιο πέφτει στα 29 ευρώ (για τις εταιρείες με 1-10 άτομα προσωπικό) ή στα 41,77 ευρώ (για τις εταιρείες με πάνω από 10 άτομα προσωπικό) αντίστοιχα.