Οι κακοπληρωτές ζητούν ρυθμίσεις υπό την απειλή των πλειστηριασμών

Σε τεχνικό επίπεδο επικρατεί αισιοδοξία

Με το βλέμμα στραμμένο στις πολιτικές ισορροπίες, στην προσπάθεια ομαλής ολοκλήρωσης του προγράμματος χρηματοδότησης και στην επόμενη ημέρα της χώρας εκτός μνημονίων βρίσκονται οι τράπεζες, καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επιτελικών στελεχών, οι πολιτικές εξελίξεις θα επιδράσουν καθοριστικά στα αποτελέσματα του stress test.

Σε τεχνικό επίπεδο επικρατεί αισιοδοξία: Τα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας πολλαπλασιάζονται, οι στόχοι μείωσης των κόκκινων δανείων επιτυγχάνονται, οι τράπεζες διαθέτουν ιδιαίτερα υψηλή κεφαλαιακή βάση, οι μακροοικονομικές παραδοχές του stress test είναι ευνοϊκότερες, ενώ η ακολουθούμενη μεθοδολογία από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό κρίνεται πιο ήπια σε σύγκριση με αυτή στο stress test του 2015.

Επιπλέον, η μεγαλύτερη αδυναμία των τραπεζών, το τεράστιο απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μπορεί να αναδειχθεί σε ανέλπιστη ευχάριστη έκπληξη το 2018!

Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, μετά την ενεργοποίηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και τις πωλήσεις χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων, σημειώνεται μια άμεση και δραστική αλλαγή στη συμπεριφορά των κακοπληρωτών, οι οποίοι σπεύδουν να ζητήσουν ρυθμίσεις.

Η ανταπόκριση αυτή είναι αισθητά μεγαλύτερη από αυτή που περίμεναν οι τράπεζες και έτσι πλέον εκτιμούν ότι είναι πολύ πιθανό οι στρατηγικοί κακοπληρωτές στα νοικοκυριά, κυρίως στα στεγαστικά δάνεια, να φτάνουν το 40% των μη εξυπηρετούμενων, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 25%.

Σε αντίστοιχο ποσοστό, κοντά στο 35% εκτιμάται ότι διαμορφώνεται το ποσοστό των στρατηγικών κακοπληρωτών και στα επιχειρηματικά δάνεια. Αυτό σημαίνει ότι από τα περίπου 78 δισ. ευρώ –επιχειρηματικών, στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων– που δεν εξυπηρετούνται, τα 27 με 30 δισ. ευρώ είναι πιθανό να αφορούν περιπτώσεις που μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Αν η εκτίμηση αυτή επιβεβαιωθεί, τότε τα δεδομένα σε ό,τι αφορά την κεφαλαιακή κατάσταση και τις προοπτικές των τραπεζών θα αλλάξουν δραστικά προς το καλύτερο.

Τα βάρη του νέου προτύπου

Από την άλλη, αρνητικά επηρεάζει η εφαρμογή του νέου διεθνούς λογιστικού προτύπου (IFRS9), το οποίο θα επιβαρύνει τις τράπεζες με πρόσθετες προβλέψεις ύψους 5,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το ποσό αυτό θα επιβαρύνει κατευθείαν τα κεφάλαια και δεν θα επηρεάσει τα αποτελέσματα. Επιπροσθέτως, η επιβάρυνση αυτή δεν θα ληφθεί στο σύνολό της υπόψη στο stress test, καθώς οι εποπτικές αρχές έχουν δώσει στις τράπεζες τη δυνατότητα να αποσβέσουν σε βάθος 5ετίας τη ζημία, με το 30% της επίπτωσης να αναγνωρίζεται τα πρώτα τρία χρόνια και το υπόλοιπο 70% να βαρύνει τα εποπτικά κεφάλαια την τελευταία 2ετία. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με έκθεση της Goldman Sachs, υπάρχουν ορισμένα «κενά» στη μεθοδολογική αντιμετώπιση του IFRS9 που θα μπορούσαν να οδηγήσουν, αν το επιθυμεί ο επόπτης, σε αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις.

Σύμφωνα με ορισμένες τραπεζικές εκτιμήσεις, όλα τα παραπάνω τεχνικά ζητήματα είναι σοβαρά, ωστόσο ο αποφασιστικός παράγοντας για τα αποτελέσματα θα είναι η πολιτική. Οι τράπεζες ήδη έχουν αποστείλει στην ΕΚΤ το πρώτο σετ στοιχείων για το stress test, ενώ στις 19 Μαρτίου θα αποσταλούν και νέα στοιχεία. Στις 2 Απριλίου θα στείλουν και τα τελευταία στοιχεία και κατόπιν θα ακολουθήσουν εβδομάδες αγωνίας μέχρι την ολοκλήρωση της επεξεργασίας και τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων τον προσεχή Μάιο.