Γρίπη των πτηνών: Μπορεί αυτή να είναι η νέα πανδημία; - Τι λένε οι ειδικοί

Πόσο πιθανή μπορεί να είναι μια νέα πανδημία; Ήδη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χτύπησε καμπανάκι κινδύνου, προειδοποιώντας πως θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μια πιθανή πανδημία της ανθρώπινης γρίπης των πτηνών, αφού το στέλεχος H5N1 μεταπήδησε από τα πτηνά στα θηλαστικά.

Αν και ο κίνδυνος για τον άνθρωπο παραμένει προς το παρόν χαμηλός, δεν είναι σίγουρο πως αυτό θα παραμείνει έτσι. Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Γκεμπρεγεσούς σημείωσε μάλιστα σε ενημέρωση ότι τα κρούσματα της γρίπης των πτηνών Η5Ν1 σε μινκ, βίδρες, αλεπούδες και θαλάσσια λιοντάρια που αναφέρθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες πρέπει να παρακολουθούνται στενά.

Μπορεί να μεταδοθεί σε άνθρωπο

Ως γρίπη των πτηνών, αναφέρεται συνήθως ο τύπος γρίπης Α. Αν και ο τύπος Α είναι προσασμοσμένος στα πτηνά, μπορεί επίσης να προσαρμοστεί και να μεταδοθεί και στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα στελέχη της γρίπης διακρίνονται σε 2 τύπους ανάλογα με την μεταδοτικότητα τους, στους υψηλά μεταδοτικούς ή ελάχιστα μεταδοτικούς. Ο πλέον υψηλά μεταδοτικός τύπος είναι ο H5N1, ο οποίος εμφανίστηκε στην Κίνα το 1996.

Ο ιός δεν έκανε "διάλειμμα"

Εργαζόμενος σε πτηνοτροφείο στην Ισπανία προσβλήθηκε από την γρίπη των πτηνών στα τέλη Σεπτεμβρίου, σε μια σπάνια περίπτωση μετάδοσης της νόσου στον άνθρωπο, ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας της χώρας. Στην Ισπανία σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας είχαν εντοπιστεί 79 εστίες σε άγρια πτηνά και 36 σε πτηνοτροφεία .

Παράλληλα η κυβέρνηση της Ολλανδίας προχωρούσε στον σφαγιασμό περίπου 102.000 πουλερικών σε αγρόκτημα μετά τον εντοπισμό εξαιρετικά μεταδοτικού στελέχους της γρίπης των πτηνών.

Από τον Οκτώβριο του 2021 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022 η Ευρώπη πλήττεται από την καταστροφικότερη, υψηλής παθογονικότητας γρίπη των πτηνών. Μέχρι το Δεκέμβριο είχαν πληγεί 37 χώρες και είχαν εντοπιστεί 2.500 εστίες σε πτηνοτροφεία, σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και του κοινοτικού εργαστηρίου για τη γρίπη των πτηνών.

Η EFSA επισήμαινε μάλιστα ότι για πρώτη φορά δεν υπήρξε κάποια ανάπαυλα ανάμεσα στα δύο κύματα της επιδημίας, αφού ο ιός δεν εξαφανίστηκε το καλοκαίρι. Και όταν μπήκε το φθινόπωρο η επιδημία φάνηκε να επιδεινώνεται, αφού καταγράφηκαν κρούσματα σε πάνω από το 35% των πτηνοτροφείων. Από τις 10 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 2 Δεκεμβρίου εντοπίστηκαν σε 18 ευρωπαϊκές χώρες περίπου 400 εστίες, με τις περισσότερες από αυτές στη Γαλλία, τη Βρετανία και την Ουγγαρία.

Τα μέτρα προστασίας

Η νόσος μεταδίδεται στον άνθρωπο από την εισπνοή αεροσωματιδίων που περιέχουν τον ιό ή μετά από άμεση επαφή με περιττώματα των μολυσμένων, καθώς και μετά από επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή άλλα αντικείμενα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα θυμίζουν τα συμπτώματα της κοινής γρίπης, συμπεριλαμβανομένου του πυρετού, του βήχα, του ερεθισμένου λαιμού, της καταρροής και των μυϊκών πόνων. Τα συμπτώματα του υπότυπου Η5Ν1 είναι πιο σφοδρά. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, οι γενικές συστάσεις για τους εργαζομένους στην πτηνοτροφία και όσους διατηρούν οικόσιτα πουλερικά είναι οι εξής:

• Εμβολιασμός κατά της κοινής εποχικής γρίπης των κτηνιάτρων, εκτροφέων, σφαγέων και γενικώς ατόμων που έρχονται σε συστηματική επαφή με πουλερικά ή πτηνά.

• Περιορισμός στο ελάχιστο δυνατό της έκθεσης σε πουλερικά ή πτηνά.

• Τήρηση των κανόνων για την ασφαλή διαχείριση κρέατος και αυγών πουλερικών και των μέτρων βιοασφάλειας που εκδίδονται από τις Κτηνιατρικές Αρχές.

• Υγιεινή των χεριών: μετά από κάθε επαφή με πτηνά πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή εφαρμογή αντισηπτικού (μπορούν να γίνονται και συνδυαστικά).