Οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου: Απόψε η Β' Στάση - Μια παράδοση της εκκλησίας που συγκινεί

Κάθε χρόνο, με την είσοδο στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, οι εκκλησίες γεμίζουν από πιστούς που συρρέουν για να ψάλλουν τους Χαιρετισμούς της Θεοτόκου. Ο Ακάθιστος Ύμνος, όπως είναι γνωστός, αποτελεί μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της ορθόδοξης παράδοσης, συνδυάζοντας πνευματικότητα, ιστορία και τέχνη. Το βράδυ της Παρασκευής, οι ναοί φωτίζονται από κεριά και αντηχούν με τις μελωδίες ενός ύμνου που γράφτηκε πριν από 15 αιώνες, φέρνοντας κοντά γενιές πιστών.

Σήμερα, οι Χαιρετισμοί παραμένουν ζωντανοί, προσελκύοντας όχι μόνο τους θρησκευόμενους αλλά και όσους αναζητούν μια στιγμή ηρεμίας στον σύγχρονο ρυθμό ζωής.

Τι είναι οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου;

Οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου, γνωστοί και ως Ακάθιστος Ύμνος, αποτελούν έναν από τους πιο αγαπημένους ύμνους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αφιερωμένους στην Παναγία. Πρόκειται για ένα ποιητικό και θεολογικό κείμενο που γράφτηκε τον 6ο αιώνα, πιθανότατα από τον Ρωμανό τον Μελωδό, και ψάλλεται ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Το όνομα «Ακάθιστος» προέρχεται από τη συνήθεια των πιστών να στέκονται όρθιοι κατά την απαγγελία του, ως ένδειξη σεβασμού. Ο ύμνος αποτελείται από 24 «οίκους», καθένας από τους οποίους αρχίζει με ένα γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου, και περιλαμβάνει επαινετικές προσφωνήσεις προς τη Θεοτόκο, όπως «Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε».

Ο Ακάθιστος Ύμνος δεν είναι απλώς μια θρησκευτική ακολουθία. Είναι ένα ταξίδι στον χρόνο, που συνδέεται με τη σωτηρία της Κωνσταντινούπολης από πολιορκίες, όταν οι κάτοικοι απέδωσαν τη νίκη στην Παναγία, την «Υπέρμαχο Στρατηγό». Οι 24 στροφές του, γεμάτες ποιητικές εικόνες και θεολογικό βάθος, υμνούν τη Θεοτόκο ως μητέρα, προστάτιδα και μεσίτρια. «Χαίρε, δι’ ης η χαρά εκλάμψει», ψάλλουν οι πιστοί, αναδεικνύοντας την ελπίδα που φέρνει η Παναγία.

Οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου ψάλλονται παραδοσιακά κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, τις πρώτες πέντε Παρασκευές πριν από το Πάσχα, με την πέμπτη Παρασκευή να είναι αφιερωμένη στην πλήρη απαγγελία του Ακάθιστου Ύμνου. Για να καθορίσουμε τις ακριβείς ημερομηνίες για το 2025, πρέπει να λάβουμε υπόψη την ημερομηνία του Πάσχα, η οποία υπολογίζεται με βάση την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης (την εαρινή ισημερία) και πέφτει πάντα την πρώτη Κυριακή μετά από αυτήν.

Το 2025, το Ορθόδοξο Πάσχα θα εορταστεί στις 20 Απριλίου. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή ξεκινά 40 ημέρες πριν, δηλαδή από τη Δευτέρα της Καθαράς Δευτέρας, που για το 2025 ήταν στις 3 Μαρτίου. Οι Χαιρετισμοί ψάλλονται τις Παρασκευές της Σαρακοστής, ξεκινώντας από την πρώτη εβδομάδα. Με βάση αυτό, οι ημερομηνίες για το 2025 είναι:

•     Πρώτοι Χαιρετισμοί: Παρασκευή, 7 Μαρτίου 2025
•     Δεύτεροι Χαιρετισμοί: Παρασκευή, 14 Μαρτίου 2025
•     Τρίτοι Χαιρετισμοί: Παρασκευή, 21 Μαρτίου 2025
•     Τέταρτοι Χαιρετισμοί: Παρασκευή, 28 Μαρτίου 2025
•     Ακάθιστος Ύμνος (Πέμπτη Εβδομάδα): Παρασκευή, 4 Απριλίου 2025

Οι ακολουθίες συνήθως πραγματοποιούνται το απόγευμα ή το βράδυ της Παρασκευής, ανάλογα με τις τοπικές παραδόσεις κάθε ενορίας. Είναι μια από τις πιο αγαπημένες στιγμές της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που προσελκύει πλήθος πιστών. Σημειώνεται ότι οι ημερομηνίες αυτές ισχύουν για το Ορθόδοξο εορτολόγιο, καθώς το Καθολικό Πάσχα μπορεί να διαφέρει.